Laliga

Hội thảo diễn ra trong trong 3 ngày từ 1-3.11.2023 tại Khu du lịch Quốc gia Tam Chúc,áthiệnnhiềukhảocổhọcgiátrịtạidanhthắngTamChúsêx thị trấn Ba Sao, huyện Kim Bảng, với sự tham dự của gần 1.000 đại biểu là các chuyên gia, các nhà khoa học đầu ngành đến từ các cơ quan, viện nghiên cứu trong nước và quốc tế…

Trong năm 2021 - 2022, Bảo tàng tỉnh Hà Nam đã phối hợp với Viện Khảo cổ học tổ chức khảo sát, đánh giá toàn diện hệ thống các di tích trên địa bàn tỉnh, bước đầu đã phát hiện và nhận diện trên 20 di tích, dấu tích có tiềm năng nghiên cứu đưa vào diện tổ chức thám sát, khai quật.

Đặc biệt, tại vùng lõi quần thể danh lam thắng cảnh Tam Chúc đã phát hiện 11 hang động, mái đá rất có giá trị về khảo cổ thuộc nền văn hóa Hòa Bình; Cồn Hến 1, Cồn Hến 2 thuộc văn hóa Đông Sơn và các hang động, mái đá, giếng Cacxto rất có giá trị về cảnh quan thiên nhiên, liên quan sự hình thành kiến tạo địa chất hàng triệu năm.

Những phát hiện trên rất quan trọng, được xem là chìa khóa cho công tác nghiên cứu, khai quật khảo cổ học, từng bước giải mã những bí ẩn về lịch sử văn hóa vùng đất Tam Chúc - Kim Bảng nói riêng và tỉnh Hà Nam nói chung trong diễn trình lịch sử dân tộc.

Tháng 3.2023, Viện Khảo cổ học, Bảo tàng Hà Nam và Công ty THHH Dịch vụ du lịch Tam Chúc phối hợp khảo sát tại Thung Na, thuộc tổ 8, thị trấn Ba Sao, huyện Kim Bảng. Tại hang Thung Na 1 và mái đá Thung Na 3 đã phát hiện các dấu tích cổ sinh thời tiền sử và văn hóa vật chất của giai đoạn sơ sử. Đó là những phát hiện về hóa thạch động vật và những hiện vật như nhiều mảnh gốm vặn thừng, màu nâu đỏ thuộc nền văn hóa Đông Sơn.

Ngoài ra, nhóm khảo sát cũng phát hiện 1 di tích giai đoạn tiền sơ sử trên đỉnh núi Lò Vôi gần khu vực Tam Quan ngoại chùa Tam Chúc. Kết quả khảo sát trên đỉnh núi đã phát hiện nhiều vỏ nhuyễn thể biển cùng với ốc suối chặt đít.

Đáng chú ý, tại vị trí đỉnh núi với diện tích rộng khoảng 60m²đã phát hiện các mảnh miệng và mảnh thân của các đồ gốm nằm cùng với nhuyễn thể biển và nước ngọt. Kết quả khảo sát cho thấy, khu vực này tồn tại nhiều di tích có niên đại cuối Pleistonece tới Holocene muộn.

Trong cuộc khai quật lần thứ nhất hang đội 4 tại vùng lõi quần thể Danh thắng Tam Chúc, thị trấn Ba Sao, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam đã phát hiện tại hố khai quật H1 đã phát hiện 3 mộ táng của trẻ em và người trưởng thành, là dạng mộ cải táng và dạng mộ song táng được chôn theo tư thế nằm co bó gối, đây là lần đầu tiên phát hiện di cốt người có lịch sử cách ngày nay khoảng 1 vạn năm.

Đa số di cốt động vật phát hiện trong hố khai quật đều là các loài thú nhỏ. Chúng là nguồn thức ăn quan trọng của cư dân cổ trong quá khứ. Ngoài ra, loại hình công cụ đá tại hố khai quật không lớn nhưng các đặc điểm về loại hình và kỹ thuật cho thấy sưu tập hiện vật đá ở đây thuộc văn hóa Hòa Bình.

Quần thể danh lam thắng cảnh Tam Chúc đã được Nhà nước xếp hạng di tích cấp quốc gia tại quyết định số 391/QĐ-BVHTTDL ngày 24.2.2023.

Bên cạnh đó, tại các điểm di tích như ngôi tháp mộ nằm trong khuôn viên đền Lảnh Giang, phế tích kiến trúc tại chùa Vân Mộng, đào thám tại Hang Chuông, tổ Viên Quang Chân Nhân, căn cứ địa Lạt Sơn, chùa Đặng Xá, chùa Đồng Vũ, chùa Ngò,… cũng cho phát hiện quý giá.